HET VERHAAL VAN DE HAMMOND X66

Tekst: Piet Leo
Artikel uit Turning Wheel 2010-1

Model X-66 tonewheel (12 toonwielen ttl). Top of the line model, dat wat betreft muzikaliteit, presentatie en toegepaste techniek zijn tijd vér vooruit was.
A-versie: Mei 1965-Mei 1968
B-versie: 1968-1972
Meubel ontwikkeld door een project met studenten.

In de regel speelden zij op de grote theaterorgels in stadions en rollerskate rinks, maar daarbuiten speelden zij ook veel in clubs en bij andere gelegenheden. Daarvoor was de Hammond ideaal. Door de handelbaarheid en betrouwbaarheid van het toenmalige model A genoot Hammond hun voorkeur boven orgels van andere merken.
Toen op zeker moment andere merken als Baldwin en Lowrey hun orgels gingen verbeteren en met meer theaterorgelklanken gingen uitrusten, besloot het management van Hammond het Project X66 te starten. De naam van het project is tevens de naam van het nieuwe model geworden, wat eigenlijk niet gebruikelijk is.

Geen 'horseshoe' consolemodel

Het verhaal van de X66 begint in 1960, vijf jaar voor de introductiedatum. Hoewel marktonderzoek had uitgewezen dat er bij de ontwikkeling van een nieuw Hammond orgel een voorkeur zou bestaan voor het bekende 'horseshoe' console model, besloot het management van Hammond daartoe toch niet over te gaan, omdat men verwachtte dat zo'n model zich niet zou vertalen in voldoende verkoopresultaten.
Daarop is besloten een wedstrijd uit te schrijven voor de afstuderende studenten van de 'Chicago Art Institute'. Aan de studenten werd gevraagd om de fantasie volledig de vrije loop te laten. De beste ontwerpen die hieruit zijn voortgekomen, werden aan een panel van toporganisten voorgelegd. Tot ieders verrassing is unaniem gekozen voor een nieuw orgel in een futuristisch uiterlijk.
Daarop is er jaar na jaar aan het nieuwe instrument gewerkt en ontwikkeld. Alle bestaande Hammondtechnieken werden toegepast, waaronder de Novachord techniek. Er werden veel onderdelen en technieken nieuw ontworpen, maar er werden tijdens de ontwikkeling ook uitvindingen afgewezen.

Het ultieme instrument

In 1965 was het instrument speelklaar, uiterlijk uitgevoerd in een futuristische look en inwendig uitgevoerd met voor die tijd revolutionaire nieuwe technieken, zodat de X66 koploper in zijn klasse zou zijn. Volgens de Hammond Organ Company was de X66 het ultieme instrument dat iedere competitie met de concurrentie zou kunnen aangaan.
De X66 kan dan ook bespeeld worden als een andere Hammond, maar ook als een ander elektronisch orgel.

Onderstaand enkele productiefoto's van de Hammond X66