MODELLEN WEGWIJZER
Model identificatie
Soms vraagt men zich af op welk systeem de type-nummers van de Hammond orgels zijn gebaseerd. Er zit gelukkig toch een redelijke logica in!
We beginnen eerst met de TOONWIEL modellen, maar let op:
Uitsluitend voor de A-100 en M-100 series zijn er enkele uitzonderingen, omdat men zich niet altijd consequent hield aan de modelindicatie.
ZIE OP DEZE WEBSITE EEN OVERZICHT VAN VRIJWEL ALLE BIJ ONS BEKENDE DOOR HAMMOND GEPRODUCEERDE MODELLEN:
REFERENTIE TYPENUMMER / MODELNAAM (1) vnl toonwielmodellen
REFERENTIE TYPENUMMER / MODELNAAM (2) voor overige modellen
TEVENS CROSS REFERENCE INZAKE NAMEN EN MODELCODE'S
Het werkt als volgt:
De meeste modellen hebben één letter en daarna volgen één of meerdere getallen.
In dit voorbeeld nemen we een T 522, één van de veel verkochte toonwiel orgels in de lage landen van de Benelux.
De Letter en het éérste cijfer geven de Serie én de Model Variatie weer, kort samengevat de series en de versies van die bewuste serie: T 100, T 200, etc.
Het Tweede cijfer is een indicatie van de meubeluitvoering, d.w.z. van de bouwstijl van het meubel, bijvoorbeel met of zonder pootjes.
Het Derde cijfer geeft een indicatie van de toegepaste houtsoort van het meubel, bijvoorbeel noten of mahonie.
Als we de T serie als voorbeeld nemen dan zien we:
T 100 serie, het basis model
T 200 serie, als T 100 maar met ingebouwde Leslie
T 200-1 serie, als T 200 maar met paneel rechtsonder voor percussie geluiden
T 300 serie, als T 200 maar met een onderbouw ritme
T 400 serie, als T 200-1 maar met een ingebouwd ritme boven de registerschakelaars
T 500 serie, als de T 400 maar met ingebouwd ritme met Autochord en cassette recorder
Hieronder volgen de toelichtingen op het twééde en dérde getal van het serienummer.
Het tweede cijfer duidt vrijwel altijd op de meubel uitvoering.
1) Traditional (H-112)
2) Contemporary (R-124)
3) French Provincial (L-133)
4) Early American (L-143)
5) Tudor (church) (D-152)
6) Institutional use met schuif or roldeksel (T-262)
7) Horse shoe (Regent 4072) = 4000 serie
8) Italian Provincial (H-182)
9) Mediterranean (L-295)
10) Miscellaneous (overig)
Het derde cijfer duidt vrijwel altijd op de houtsoort van het meubel
1) Mahogany (Mahonie) [M-101]
2) Walnut (Noten) [A-102]
3) Cherry (Kersen) [M-103]
4) Pecan (Okkernoot)[R-124]
5) Oak (Eiken) [H-395]
6) Maple (Esdoorn) [T-546] (zie foto hierboven)
7) Wood combinations (diverse combi's waaronder zwarte accenten als bij de Elegante)
10) Miscellaneous (overig)
Hieronder ziet u de gebruikte code in de Referentie Typenummer / Modelnaam 1 en 2.
Links van het cijfer de meubelstyling en rechts de houtsoort/uitvoering
Traditional 1 Mahogany
Contemporary 2 Walnut
French provincial 3 Cherry
Early American 4 Pecan (American Walnut)
Tudor (church) includes lid 5 Oak
Commercial/institutional 6 Maple
Horseshoe 7 Wood Combination
Italian Provincial 8 -
Mediterranean 9 -
Miscellaneous 0 Miscellaneous
Custom 11 White
Hi-Tech 12 Metal color
Transportable 13 Ebony
Rhythm-unit 14 Black Nappa
15 Grey Nappa
16 Black Painted
For hidden installation 17
Extra Small keyboard 18
One Manual keyboard 19
Verder kennen we ook nog de volgende toevoegingen achter de model identificatie:
-1 (T 222-1) Extra bakstuk rechts onder met drum effecten als bongo's en brushes etc.
-2 (L-100-2) 15-pattern onderbouw ritmebox gemonteerd in een soort slede ($ 200,-)
S ( A-122S) Sustain op het pedaal
M ( 8000M) Note-A-Chord en 20 éénvinger-akkoorden
C (T-582-C) Ingebouwde Cassette speler
A ( L-100-A) Extra bakstuk met presets en percussion
TP (M-102-TP) waarschijlijk TREK II Percussion uitbreiding.
Dit betreft echter een after market product en is nimmer door Hammond zelf toegepast.
HIER is trouwens een speciaal hoofdstuk te vinden, over al die uitbreidingen.
Ook vindt men de afkortingen J, M en K, waarover later meer.
Dan nog even een klein overzicht betreffende de eerste toonwiel modellen, inzake de technische verschillen. (Met dank aan Rien Boendermaker)
chorus enkele normale percus speakers
gener. vibrato vibrato
B BC BV B2 B3 -> A-100
C D CV C2 C3 -> A-105
RT RT2 RT3 -> D-100
M M2 M3 -> M-100
E
Overigens wordt soms voor een bepaald type orgel een NAAM gebruikt en de andere keer ineens weer een NUMMER!
Hieronder volgt een opgave van nummers met bijbehorende namen:
De modellen M, M 2 en M 3 series werden ook wel Cinderella (Assepoester) genoemd.
NOTITIE VOORAF INZAKE A 100, B 3, C 3, D 100 en RT 3 MODELLEN.
Bij de A 100 en de B/C serie, bestond het basis verschil hierin dat alle modellen uit die vergelijkbare periode, de A, B, C, D, Concert E en RT serie 100% vergelijkbare instrumenten waren, opgebouwd met dezelfde techniek, echter in verschillende houtsoorten en meubel uitvoeringen.
De D, Concert E en RT serie hadden geen 25 tonig vlak radiaal pedaal zoals bij de A, B en C het geval was, maar in plaats daarvan een 32 tonig radiaal concaaf AGO specificatie pedaal, met eigen (electronische) pedaal registers van 32-1' Solo Pedal Unit)
De andere verschillen tussen deze serie orgels bestonden hierin dat de A en de D serie, respectievelijk de A 100 en D 100 ingebouwde eindversterkers, ingebouwde luidsprekers en een nagalm eenheid met eigen speakers hadden. Voor de rest is er geen enkel verschil, behoudens de meubel stijl en de houtsoort.
De toonwielgeneratoren, de versterkers en de klavieren etc. zijn in deze model serie, dus bij de A, B, C, D, Concert E en RT in alle gevallen 100% en één op één uitwisselbaar. Vanzelfsprekend dienen latere modificaties buiten beschouwing gelaten, want die werden bij alle soortgelijke modellen als hier beschreven gelijktijdig doorgevoerd)
In de productiehal werden de onderdelen bijeenverzameld. Zodra e.e.a. in een meubel was gemonteerd, kon vastgesteld worden werk type orgel was ontstaan.
De productie methode was namelijk zoals hieronder beschreven en die heb ik in de fabriek meerdere malen met eigen ogen (AvdB) kunnen vaststellen:
De lege meubels, de toonwielgeneratoren, klavier assemblies en andere zg. sub assemblies kwamen van elders en werden eerst tezamen gebracht bij de assemblage lijn.
Er kwamen verrijdbare metalen rekken met grote aantallen toonwiel generatoren naar de productie afdeling. Zo kwamen er ook soortgelijke rekken met de complete manual assemblies inclusief de drawbar assembly al voorgemonteerd op de klavieren.
De meubel fabriek stond elders in Chicago, naar ik meen in Holland Park (!) en van daar uit werden de orgels in hun transportdoos met vrachtwagens van de ene plant (zo wordt een fabriek in het engels genoemd) naar de assemblage plant vervoerd.
Naast een soort rollenbaan werd de transportdoos van de het lege meubel gehaald, waarna die doos voor later - als het orgel gebouwd, getest en vrijgegeven was voor afleveren - werd bewaard. In de tussentijd werd die doos dus naast de productie lijn in tijdelijke opslag gezet. Vervolgens bleef de nog lege kast in de onderkant van de transportdoos staan en werd het geheel van onderkant doos en de kast op de rollenbaan van de productie lijn gezet. Daar waar nodig werd het geheel hydraulisch omhooggebracht, zodat men tijdens de productie niet gedurig hoefde te bukken.
Het is dus een fabel dat er verschil is tussen de ene toonwiel generator en de andere, voor zover we over soortgelijke modellen met overeenkomende modificaties spreken. Een A 100, B 3, C 3, D 100 en RT3 generator zijn dus 100% identiek.
Echter die van een L 100 etc verschilt wel degelijk met voornoemde modellen.
Voor zover en als men meent verschillen te bespeuren, dan is dat hooguit het gevolg van afregeling of van minimale variatie tussen componenten, een effect dat tolerantie genaamd wordt.
Een kort overzicht:
A. Ingebouwde eindversterker, luidsprekers en nagalm, 25 tonig pedaal, dicht meubel
B. Idem maar alleen voorversterker en geen eindversterker, geen luidsprekers en geen nagalm. Bouwwijze in een open meubel.
C. Als B maar met dicht meubel.
D. Als A maar met 32 tonig pedaal.
RT. Als C maar met 32 tonig pedaal.
Wie kent ze nog??? Blauwe DRAWBAR-KARTONNETJES, die gebruikt werden als mal voor de drawbar setting: simpel, maar zeer effectief!